07.03.25
2025-жылдын 25-февралынан тартып Өзбекстан менен Түркмөнстандын ортосунда эркин соода режими расмий түрдө күчүнө кирди. Бул 2024-жылдын 16-июль күнү Ташкентте эки өлкөнүн өкмөттөрү кол койгон, Эркин соода режими протоколун ишке ашыруу боюнча бардык керектүү процедуралардын аякташы менен мүмкүн болду.
2025-жылдын 27-январында, Өзбекстандын президентинин №ПП-29 токтому менен бекитилген протоколго ылайык, Өзбекстан менен Түркмөнстан аймагында өндүрүлгөн көпчүлүк товарларга бажы төлөмдөрү алынып салынат.
Жаңы режимдин киргизилиши менен өз ара соодадагы барьерлер жоюлуп, бажы процедуралары жөнөкөйлөтүлдү жана негизги товарларга болгон төлөмдөр алынып салынды. Алардын катарында:
- Цемент продукциясы (мурунку төлөм – 100%)
- Текстиль (50%)
- Эмерек (50%)
- Айнек идиштер (50%)
- Суу жылыткычтар (15%)
- Пластик жана полипропилен буюмдары (10%)
- Колбаса жана эт азыктары (1 кг үчүн 2 доллар)
- Пахта майы (1 кг үчүн 1 доллар)
2024-жылы Өзбекстан менен Түркмөнстандын ортосундагы товар жүгүртүүсү 1,14 миллиард долларды түзүп, мурдагы жылга салыштырмалуу 5,5% пайызга өскөн. Эркин соода режиминин киргизилиши өз ара соода көлөмүнүн өсүшүнө, инвестициялык кызматташуунун кеңейишине жана өнөр жай кооперациясынын өнүгүшүнө кошумча түрткү берет деп күтүлүүдө.
Өзбекстандын Инвестициялар, өнөр жай жана соода министрлиги тиешелүү мекемелер менен биргеликте жаңы режимди натыйжалуу пайдалануу механизмдерин ишке киргизди. Бул жергиликтүү өндүрүүчүлөргө өз продукцияларын Түркмөнстан рыногуна экспорттоону көбөйтүүгө жана эки өлкөнүн экономикалык байланыштарын чыңдоого мүмкүнчүлүк түзөт.
Эркин соода режими Өзбекстан менен Түркмөнстандын ортосундагы соода-экономикалык мамилелерди мындан ары өнүктүрүү үчүн жагымдуу шарттарды түзөт. Бул эки өлкөнүн экономикаларынын атаандаштыкка жөндөмдүүлүгүн жогорулатууга жана аймактагы инвестициялык климатты жакшыртууга багытталган узак мөөнөттүү кызматташтык стратегияларын ишке ашыруудагы маанилүү кадам болуп саналат.
Өзбекстандын Инвестициялар, өнөр жай жана соода министрлиги тышкы сооданын өнүгүшү үчүн тоскоолдуктарды жоюу жана мүмкүн болушунча ыңгайлуу шарттарды түзүү боюнча ишин улантууда. Бул туруктуу экономикалык өсүш максаттарына шайкеш келет.
https://www.uzdaily.uz/ru/uzbekistan-i-turkmenistan-vvodiat-rezhim-svobodnoi-torgovli/